มะละกอหลังตัดต้นทำสาว เลือกกิ่งแบบไหนให้ติดลูกดก

     แนะนำวิธีการเลือกไว้กิ่งมะละกอหลังตัดต้นทำสาว ให้ติดลูกดกที่เห็นในบทความนี้จะเป็นมะละกอฮอลแลนด์ทั้งหมดที่ปลูกในสวนผมเอง 

มะละกอฮอลแลนด์

     ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจก่อนว่ามะละกอหลังปลูกได้สักระยะคือประมาณ 7-8 เดือนก็จะเริ่มให้ผลผลิต พอเก็บมะละกอจนหมดต้นหมดฤดูกาล ก็จะเป็นช่วงที่เรียกว่า “มะละกอหมดคอ หรือมะละกอขาดคอ” ก็ต้องรอเก็บรอบปีต่อไปจากต้นเดิม ซึ่งอาจทำให้ต้นสูงขึ้นไปเรื่อยๆ จากผลผลิตที่ต่อเนื่องกันหลายปี เป็นอุปสรรคในการเก็บเพราะต้องใช้บันไดปีนเก็บ ที่สวนผมจึงมีการตัดต้นทำสาวทุกการเก็บเพียง 1 รอบ เพื่อให้แตกกิ่งใหม่ ให้ได้มะละกอต้นเตี้ย ได้ต้นกะเทย หรือต้นสมบูรณ์เพศเหมือนเดิม และเป้าหมายหลักก็คือเพื่อให้ได้ผลผลิตเพิ่ม โดยที่ไม่ต้องปลูกใหม่ 

มะละกอหลังตัดต้นทำสาว

     การตัดต้นทำสาวมะละกอก็สามารถทำได้ง่ายๆเพียงเรากะระยะจากโคนต้น (ต้นที่จะตัดทำสาว) ขึ้นมาประมาณ 1 เมตร แล้วใช้มีดหรือเลื่อยตัดส่วนบนทิ้ง จากนั้นก็คลุมด้วยถุงพลาสติกเพื่อกันน้ำเข้าไปขังในลำต้น ไม่ให้กิ่งแขนงมะละกอที่แตกออกมาใหม่เกิดอาการใบเหลืองต้นโทรมนั่นเอง

     ในช่วงที่ตัดต้นทำสาวก็จะไม่ให้น้ำบ่อยเกินไป คือจะให้น้ำทุก 3 วัน/ครั้ง อันนี้ก็ต้องพิจารณาจากสภาพอากาศด้วย ส่วนใหญ่ที่สวนผมจะตัดต้นทำสาวช่วงปลายเดือนเมษายนเป็นต้นไป พอผ่านไปประมาณ 2 -3 สัปดาห์ ต้นมะละกอที่ตัดก็จะแตกยอดออกมาใหม่ คำถามคือ “เราจะเลือกกิ่งแบบไหน เพื่อให้ได้กิ่งที่สมบูรณ์ติดผลดกแทนต้นแม่เดิมที่เราตัดทิ้งไป?” โดยส่วนตัวผมแล้วจะเลือกกิ่งที่อยู่ส่วนล่างของต้นมะละกอที่ตัด เพราะจะเป็นกิ่งที่แข็งแรงมีเนื้อเยื่อที่ประสานจากลำต้นมากที่สุด ส่วนยอดที่แตกแขนงด้านบนจะทยอยเด็ดออก เพราะเป็นกิ่งที่จะต่อยอดสูงทำให้เก็บผลผลิตลำบาก และเพื่อป้องกันเพลี้ยต่างๆที่จะเข้ามาทำลายยอดอ่อนของมะละกอด้วย จะเหลือไว้เฉพาะกิ่งแขนงที่อยู่ด้านล่าง รอให้โตสักระยะประมาณขนาดท่อ 4 หุน หรือมีรัศมีประมาณ 2-3 เซนติเมตร ก็จะทำการคัดเลือกกิ่งมะละกอ เพื่อไว้แทนต้นแม่ที่ตัดทิ้งต่อไป

ลักษณะกิ่งมะละกอที่ดี (ควรเลือกไว้)

     ในการคัดเลือกกิ่งของมะละกอที่แตกแขนงออกมาใหม่ ผมจะเลือกไว้เฉพาะกิ่งที่มีเนื้อเยื่อประสานกับต้นแม่มากที่สุดซึ่งจะอยู่ด้านล่างหรือระหว่างกลางลำต้นที่ตัดออก ซึ่งสังเกตได้จากช่วงรอยต่อของกิ่งจะเฉียงขึ้นด้านบนประมาณ 30-45 องศา รอยต่อหรือรอยที่แตกแขนงออกมาควรประสานกันดีเหมือนที่เห็นในภาพ กิ่งในลักษณะนี้เมื่อโตขึ้นก็จะเชื่อมติดประสานต้นแม่เป็นต้นเดียวกันจะให้ผลดก ให้ผลคุณภาพเหมือนต้นแม่เดิม ไม่ว่าจะเป็นน้ำหนักหรือรูปทรงผล รสชาติและความหวานต่างๆก็ยังคงอยู่ 

ลักษณะกิ่งที่ไม่ดีควรตัดทิ้ง

     ส่วนกิ่งที่มีลักษณะไม่ดีที่ผมจะทำลายทิ้งก็คือกิ่งที่ออกจากต้นแม่ในลักษณะตรงออกมาประมาณ 60-70 องศาแล้วโค้งขึ้นบน คือจะไม่เฉียง 45 องศากับลำต้นแม่เดิม มีลักษณะคล้ายแตกยอดออกมาจากตาข้างผิวเปลือกของต้นแม่ คือ เหมือนกับเนื้อเยื่อไม่ประสานกันดี ประสานแค่ส่วนผิวเปลือกเหมือนในภาพด้านบนนี้เลยครับ เพราะกิ่งแขนงมะละกอลักษณะนี้ทำให้หักง่ายเมื่อโดนลมพัด ต้องใช้ไม้ค้ำยันเอาไว้ และที่สำคัญผลผลิตที่ออกมาจากกิ่งในลักษณะนี้แม้รูปทรงจะสวย แต่ก็จะเป็นผลที่ไม่สมบูรณ์ ไม่ได้น้ำหนัก ซึ่งน้ำหนักเฉลี่ยอาจได้แค่ผลละประมาณ 2-3 ขีด ถือว่าเป็นผลตกเกรดขายไม่ได้ราคา ผมจะทำการเด็ดกิ่งที่มีลักษณะแบบนี้ทิ้ง เหลือไว้เฉพาะกิ่งที่ออกจากตาข้างแล้วเฉียงขึ้นบนเหมือนในภาพที่นำมาให้ชมด้านล่างนี้

กิ่งแขนงมะละกอที่ดี

     มะละกอที่สวนผมจะเก็บแค่ 1 ฤดูกาลเท่านั้นจากนั้นก็จะตัดต้นทำสาว ที่ผ่านมาได้มีการทดลองไว้ 1 – 2 หรือ 3 กิ่ง/ต้น หลังตัดทำสาวทุกปีเพื่อเปรียบเทียบผลผลิต และคุณภาพ สุดท้ายก็ได้ข้อสรุปคือถ้าพื้นที่ปลูกของเราอุดมสมบูรณ์ดี ก็จะเอาไว้ 2 กิ่งบ้าง 3 กิ่งบ้างตามสมควร ผลผลิตก็จะมากขึ้นเป็นอีกเท่าตัวเลยทีเดียวครับ

ต้นมะละกออายุ 4 ปีครึ่ง หลังตัดต้นทำสาวรอบที่ 3

ภาพด่านบนที่เห็นคือต้นมะละกอที่ตัดทำสาวรอบที่ 3 วันที่ตัดคือวันที่ 26 เมษายนปี2020นี้ (เมื่อวาน)

ปัจจุบันมะละกอต้นนี้อายุสี่ปีครึ่งที่ผ่านมาก็ยังให้ผลผลิตดกต่อเนื่อง อันนี้ก็รอแตกยอดใหม่จะเหลือไว้สัก 3 กิ่งคาดว่าคงได้เก็บผลิตเกิน 5 ปีแน่นอน

ทั้งหมดที่กล่าวมานี้ก็คือเทคนิคการเลือกไว้แขนงหรือกิ่งมะละกอฮอลแลนด์เพื่อให้ได้ผลผลิตดกเพิ่มอีกเท่าตัวที่ผมใช้มา เหมือนเราเก็บผลผลิตจากมะละกอ 2 ต้น ในต้นเดียวโดยที่ไม่ต้องปลูกใหม่ เพราะผมจะไว้สองกิ่งนั่นเอง ก็ถือว่านำมาเล่าสู่กันฟัง เผื่อมีประโยชน์สำหรับคนที่กำลังสนใจและคิดจะปลูกมะละกอไว้รับประทานเองในครัวเรือน หรือจะปลูกในเชิงพาณิชย์ก็ลองไปพิจารณาดูนะครับ.